Daar is hij dan! Het nieuwe cultuurmenu ‘Cultuur & Klas’ voor het primair en voortgezet onderwijs in de gemeente Heerenveen. In het menu vind je mogelijkheden om het kind te verwonderen en mee te nemen in de magische wereld van verbeelding, vorm, klank en kleur.
Disciline: Erfgoed
Start jouw profielwerkstuk bij Tresoar – Tresoar
Duik met ons de collectie van Tresoar in want er is van alles te beleven en te ontdekken! Aan leerlingen van het primair en voortgezet onderwijs bieden wij tal van onderwijsactiviteiten. Bij ons kun je niet alleen lessen, workshops en rondleidingen volgen maar ook zelfstandig onderzoek doen. De educatiemedewerkers verzorgen ook gastlessen en projecten op locatie. Wil je meer weten over de lesprogramma’s of je aanmelden? Kijk dan op onze website.
Speciaal voor het voortgezet onderwijs heeft Tresoar een programma voor profielwerkstukken ontwikkeld. Wij helpen scholen en leerlingen met het opzetten van een profielwerkstuk. Leerlingen kunnen met een gratis Tresoarpas gebruik maken van onze faciliteiten, zoals boeken en archiefstukken aanvragen, studieplekken, enz. In overleg met uw school organiseert Tresoar ook een PWS-dag waarbij leerlingen diverse workshops voor hun PWS onderzoek volgen. Dit is gratis. Kijk op onze website voor de mogelijkheden.
Verbinding met schoolthema’s: Frysk, creatieve vakken, burgerschap, wereldoriëntatie, wetenschap en techniek
K&C-vaardigheden: presenteren, reflectie, receptief, onderzoeken
Kerndoelen: 1, 9, 12, 51, 55 en 56
Groepsgrootte: variërend (in overleg met de school)
Duur: een dagdeel (afhankelijk van de wensen van de school)
Locatie: op school of bij Tresoar
Kosten: dit programma is gratis (eventuele reiskosten kunnen in rekening worden gebracht)
Periode: gehele jaar, in overleg
Bijzonderheden: de PWS-begeleiding en workshops zijn op vmbo, havo en vwo-niveau. Indien een school een bezoek aan Tresoar brengt, verwachten wij per 20 leerlingen dat er een docent als begeleider meegaat.
Triedsjes nei it ferline – Tresoar
Duik met ons de collectie van Tresoar in want er is van alles te beleven en te ontdekken! Aan leerlingen van het primair en voortgezet onderwijs bieden wij tal van onderwijsactiviteiten. Bij ons kun je niet alleen lessen, workshops en rondleidingen volgen maar ook zelfstandig onderzoek doen. De educatiemedewerkers verzorgen ook gastlessen en projecten op locatie. Wil je meer weten over de lesprogramma’s of je aanmelden? Kijk dan op onze website.
Tresoar, de Schatkamer fan Fryslân, biedt voor het primair en voortgezet onderwijs het lesprogramma ‘Triedsjes nei it ferline’ aan. Tijdens dit programma leren de scholieren de geschiedenis van hun eigen omgeving kennen. Het programma wordt zowel in het Fries als in het Nederlands aangeboden. Een gastles op school of een bezoek aan Tresoar is mogelijk. In overleg met de leerkracht wordt een programma op maat gemaakt. Dit programma is gratis. Verbinding met schoolthema’s: taal, Frysk, creatieve vakken, burgerschap, wereldoriëntatie
K&C-vaardigheden: presenteren, reflectie, receptief, onderzoeken
Kerndoelen: 1, 17, 44 en 51
Groepsgrootte: max. 30 leerlingen
Duur: 1 uur
Locatie: op school of bij Tresoar
Kosten: het programma is gratis (reiskosten indien van toepassing)
Periode: gehele jaar, in overleg
Bijzonderheden: de leerlingen nemen hun eigen voorwerp mee van huis. Eventuele werkbladen neemt de gastdocent van Tresoar mee.
Giga-gieten – Museum Joure
Museum Joure is een verrassend maakmuseum in het centrum van Joure. Beroemd op het monumentale industrieterreintje zijn de eerste fabriek van Douwe Egberts en D.E winkel De Witte Os. Maar ook de fotogenieke Metaalfabriek, Klaas Gubbels’ imposante koffiekunstwerk, de authentieke Drukkerij en Friese Klokkenmakerij zijn bijzonder. Beleef de passie voor het maken en het vakmanschap ‘van toen tot nu’. En natuurlijk kun je ook zelf aan de slag!
Komen jullie ook op een oude ambachtelijke manier gieten in Museum Joure? Jullie gebruiken de oude techniek van de koper- en tingieters die de vloeibare metalen in mallen van zand goten. Dit was een duurzame manier van metaalgebruik, want deze metalen werden omgesmolten tot nieuwe producten als ze niet langer gebruikt werden. De kinderen bezoeken onze Geelgieterij en leren meer over de techniek en het materiaal dat gebruikt werd. Deze oude techniek gaan we ook gebruiken! We gieten vloeibare, natuurlijke zeep in mallen en voegen daar heerlijke natuurlijke geuren en kleuren aan toe. Iedereen gaat naar huis met een eigengemaakt zeepje.
Verbinding met schoolthema’s: wereldoriëntatie, erfgoed, wetenschap en technologie, duurzaamheid
K&C-vaardigheden: creëren, receptief, onderzoeken
Kerndoelen: 44, 45 en 56
Groepsgrootte: lokaalgroep
Duur: 1,5 uur
Locatie: Museum Joure
Kosten: €3,50 per leerling met een minimum van €70,- incl. btw per groep. Voor leerkrachten en begeleiders is de entree gratis.
Periode: gehele schooljaar
Bijzonderheden: van de leerkracht wordt verwacht om 1 begeleider per 4/5 leerlingen te regelen
Kom in opstand! – Museum Heerenveen
Museum Heerenveen is een erfgoedmuseum die de (oude) verhalen van Heerenveen weer tot leven brengt door voorwerpen, verhalen en verschillende activiteiten. Zo hebben we archeologische vondsten, werken van beroemde kunstenaars en voetbalschoenen uit de tijd van Abe Lenstra. Al deze voorwerpen vertellen samen de rijke geschiedenis van Heerenveen. Kom langs en leer je geschiedenis kennen. Want als je je geschiedenis kent weet je wie je bent!
Wat is erfgoededucatie?
Erfgoed vertelt ons wie we zijn, wat ons verleden is en wat ons bindt. Tijdens erfgoededucatie doen leerlingen actief onderzoek naar wat we overerven van vorige generaties. Dit levert op dat leerlingen inzicht krijgen in hoe betekenisvol hun eigen omgeving is en wat het met henzelf te maken heeft. Ook ontwikkelen ze kennis en vaardigheden die verder gaan dan alleen de geschiedenisles. Erfgoededucatie koppelt cultuureducatie, (Friese)taal, burgerschapsvorming en historische vaardigheden.
Inleven in andere tijden. Met de leerlijn erfgoededucatie maken alle leerlingen van uw school kennis met het cultureel erfgoed van Heerenveen. Van het ontstaan van Heerenveen tot de oude spullen van pake en beppe. Voor elke groep is er een passende museumles waarbij ze iets meer leren over hun eigen geschiedenis. Museumlessen zijn altijd interactief, de leerlingen gaan ook zelf aan de slag.
Verbinding met schoolthema’s: o.a. taal, Fries, creatieve vakken, wereldoriëntatie
K&C-vaardigheden: creëren, presenteren, reflectie, receptief, onderzoeken
Kerndoelen: diversen
Groepsgrootte: maximaal 30 leerlingen met daarbij 3 begeleiders
Duur: plm. 1,5 uur
Locatie: Museum Heerenveen
Kosten: €2,50 per leerling. Leerkrachten en begeleider zijn gratis. Neem je museumkaart mee!
Periode: gehele jaar, in overleg
Doorlopende leerlijn erfgoededucatie – Museum Heerenveen
Museum Heerenveen is een erfgoedmuseum die de (oude) verhalen van Heerenveen weer tot leven brengt door voorwerpen, verhalen en verschillende activiteiten. Zo hebben we archeologische vondsten, werken van beroemde kunstenaars en voetbalschoenen uit de tijd van Abe Lenstra. Al deze voorwerpen vertellen samen de rijke geschiedenis van Heerenveen. Kom langs en leer je geschiedenis kennen. Want als je je geschiedenis kent weet je wie je bent!
Wat is erfgoededucatie?
Erfgoed vertelt ons wie we zijn, wat ons verleden is en wat ons bindt. Tijdens erfgoededucatie doen leerlingen actief onderzoek naar wat we overerven van vorige generaties. Dit levert op dat leerlingen inzicht krijgen in hoe betekenisvol hun eigen omgeving is en wat het met henzelf te maken heeft. Ook ontwikkelen ze kennis en vaardigheden die verder gaan dan alleen de geschiedenisles. Erfgoededucatie koppelt cultuureducatie, (Friese)taal, burgerschapsvorming en historische vaardigheden.
Inleven in andere tijden. Met de leerlijn erfgoededucatie maken alle leerlingen van uw school kennis met het cultureel erfgoed van Heerenveen. Van het ontstaan van Heerenveen tot de oude spullen van pake en beppe. Voor elke groep is er een passende museumles waarbij ze iets meer leren over hun eigen geschiedenis. Museumlessen zijn altijd interactief, de leerlingen gaan ook zelf aan de slag.
Verbinding met schoolthema’s: o.a. taal, Fries, creatieve vakken, wereldoriëntatie
K&C-vaardigheden: creëren, presenteren, reflectie, receptief, onderzoeken
Kerndoelen: diversen
Groepsgrootte: maximaal 30 leerlingen met daarbij 3 begeleiders
Duur: plm. 1,5 uur
Locatie: Museum Heerenveen
Kosten: €2,50 per leerling. Leerkrachten en begeleider zijn gratis. Neem je museumkaart mee!
Periode: gehele jaar, in overleg
Molenbezoek – Stichting Molen Welgelegen
Molen Welgelegen werd gebouwd in 1849 door molenmaker W.F. Looman uit Deventer, in opdracht van molenaar H.H. Kok uit Almelo. Het is de enige overgebleven molen, uit een serie van zeventien, die sinds de vijftiende eeuw in Heerenveen gestaan hebben. In de volksmond is de molen beter bekend als ‘Tjepkema’s Molen’. De molen heeft in die 173 jaar natuurlijk zijn geheel eigen historie, het had echter weinig gescheeld of de molen was uit het straatbeeld verdwenen. In april 1988 is de Stichting Molen Welgelegen opgericht, met als doel het uitvoeren van onderhoud en beheer van de molen. Momenteel zijn er op de molen 7 vrijwilligers, waarvan vier gediplomeerd molenaars.
De molenaars van Molen Welgelegen bieden de basisscholen de mogelijkheid een bezoek te brengen aan de molen. De kinderen krijgen een rondleiding waarbij de vrijwilligers vertellen over de geschiedenis, werking, functie en constructie van de molen. De kinderen maken kennis met het proces van graan tot meel. Verbinding met schoolthema’s: wereldoriëntatie, wetenschap en techniek, duurzaamheid
K&C-vaardigheden: reflectie, onderzoeken
Kerndoelen: 12, 42, 44 en 56
Doelgroep: groep 4-8
Groepsgrootte: aantal in overleg, dit is afhankelijk van de omvang en de leeftijd
Duur: 1 uur
Locatie: Molen Welgelegen
Kosten: €50,- per groep (donatie aan onderhoudsfonds)
Periode: bezoek in overleg
Bijzonderheden: molenbezoek is mogelijk in goed overleg met destichting, vooraf brengt de leerkracht eerst zelf een bezoek aan de molen. Per groep worden een aantal begeleiders verwacht.
Museum in de klas – Museum Heerenveen
Museum Heerenveen is een erfgoedmuseum die de (oude) verhalen van Heerenveen weer tot leven brengt door voorwerpen, verhalen en verschillende activiteiten. Zo hebben we archeologische vondsten, werken van beroemde kunstenaars en voetbalschoenen uit de tijd van Abe Lenstra. Ook kan je het verhaal vinden over het ontstaan van Heerenveen en van Ferdinand Domela Nieuwenhuis. We nemen je graag mee naar Pakes Zolder vol nostalgie en sinds dit jaar vind je daar ook de Van Maasdijkroom. Een escaperoom rondom het verhaal van Clément van Maasdijk. De eerste Nederlander met vliegbrevet die boven Nederland vloog. Kom langs en leer je geschiedenis kennen. Want als je je geschiedenis kent, weet je wie je bent!
Een minimuseum bij u op school. Het museum naar de klas halen, dat gebeurt bij museum in de klas. Heeft u een onderwerp uit de cultuurhistorie (van Heerenveen) waar u graag een les over wilt? U vraagt, wij draaien. We maken een op maat gemaakte interactieve les over het onderwerp en nemen bijpassende stukken uit de collectie mee de klas in. Onderwerpen die al voorbij zijn gekomen zijn: onderwijs, vervoer, sport, Friese kunstenaars en oude gebouwen in Heerenveen.
Verbinding met schoolthema’s: rekenen, taal, Fries, techniek, creatieve vakken, wereldoriëntatie, mens en natuur
K&C-vaardigheden: creëren, presenteren, reflectie, receptief, onderzoeken
Kerndoelen: 1, 12, 17, 51, 52, 54, 55 en 56
Doelgroep: groep 1-8 en VO
Groepsgrootte: lokaalgroep
Duur: 1-1,5 uur
Locatie: Museum Heerenveen
Kosten: €90,- per groep
Periode: gehele jaar, in overleg
Bijzonderheden: de activiteit is uit te breiden tot een dagproject en kan worden gekoppeld aan een thema. Bij een aanvraag voor meerdere klassen kan er gekeken worden naar kortingsmogelijkheden. Max. 30 leerlingen met 1 begeleider.
Op onderzoek naar verhalen – Fries Verzetsmuseum
Een bezoek aan het Fries Verzetsmuseum brengt de Tweede Wereldoorlog heel dichtbij. Ontmoet mannen, vrouwen en kinderen die de oorlog in Friesland hebben meegemaakt en maak kennis met de voorwerpen die een rol speelden in hun verhalen. In het Fries Verzetsmuseum hoor je verhalen die je raken, confronteren en aan het denken zetten. Over kinderen die met de gevolgen van de daden van volwassenen moesten leven. En volwassenen die moeilijke keuzes moesten maken in een bijzondere tijd. De tentoonstelling laat zien hoede Tweede Wereldoorlog in Friesland werd en wordt beleefd.
Leerlingen ontdekken meerdere manieren van onderzoek doen naar persoonlijke verhalen uit de oorlog in Friesland, bijv. door zelf op zoek te gaan naar de verhalen achter de authentieke voorwerpen uit de 2e WO. Achter ieder voorwerp zit een ontmoeting met een persoon die de oorlog heeft mee gemaakt. Deze verhalen geven leerlingen inzicht in dilemma’s en conflicten die mensen in oorlogstijd hadden. Hierover gaan leerlingen met elkaar in gesprek. Gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog bekijken ze vanuit meerdere perspectieven. Zo leren ze begrippen als dictatuur, democratie, vrijheid en veiligheid toe te passen. Hoe veilig was het om te leven in een dictatuur?
Verbinding met schoolthema’s: wereldoriëntatie, taal, burgerschapsonderwijs
K&C-vaardigheden: presenteren, reflectie, receptief, onderzoeken
Kerndoelen: 12, 51, 52 en 56
Doelgroep: groep 7-8 en VO
Groepsgrootte: lokaalgroep, de groep wordt in tweeën gesplitst. Denkt u alvast na over de verdeling? En neemt u niet meer dan één iemand extra mee die bij de andere helft van de groep blijft?
Duur: 75 minuten
Locatie: Fries Verzetsmuseum
Kosten: €5,- per leerling. Extra atelierprogramma €5,- per leerling.
Periode: gehele schooljaar
Bijzonderheden: voorbereiding van bezoek staat hier. Extra bovenbouw VO: een online onderwijsprogramma aan te vragen. Leerlingen krijgen na afloop een terugkomkaartje: met 2 volwassenen mogen ze gratis op een ander moment nog eens langskomen.
Schaduw van Toet – Ontdek het Oude Egypte – Lida Dijkstra
Lida Dijkstra uit De Knipe schrijft kinderboeken in het Fries en het Nederlands en vertaalt haar eigen boeken van de ene naar de andere taal. Naast prentenboeken en boeken voor beginnende lezers schrijft ze ook voor oudere jeugd. Bij die boeken laat ze zich graag inspireren door (kunst)geschiedenis, haar vroegere vakgebied. Haar veelvuldig bekroonde werk wordt gekenmerkt door veel fantasie en humor.
Schrijver in de klas. Het jeugdboek ‘Schaduw van Toet’ gaat over prinses Amany, die opgroeit aan het hof van de farao in het Oude Egypte. Ze wordt de beschermer van haar halfbroertje Toetanchamon, een zwak jongetje met een scheef voetje. Maar dan slaat het noodlot toe en is haar leven in gevaar… Lida Dijkstra geeft aan de hand van dit boek een speelse, interactieve les over het Oude Egypte in de tijd van Toetanchamon. Ze leest voor, laat veel beelden zien en vertelt over de cultuur, kunst en godsdienst in die tijd. Natuurlijk is er voor de leerlingen volop gelegenheid om vragen te stellen. De tweede helft van de les kunnen de leerlingen zelf aan de slag met een of meer opdrachten, zoals het herkennen van hiërogliefen, bedenken welke persoon je zou willen spelen als het boek verfilmd zou worden of het met elkaar bedenken van een mooie, allitererende zin zoals Lida dat in het boek heeft gedaan.
Verbinding met schoolthema’s: erfgoed, taal, wereldoriëntatie
K&C-vaardigheden: creëren, receptief, presenteren
Kerndoelen: 1, 9, 12 en 55
Doelgroep: VO
Groepsgrootte: lokaalgroep max. 30 leerlingen
Duur: 1 uur per groep
Locatie: op school
Kosten: €220,- voor 2 groepen, €320,- voor 3 groepen incl. reiskosten binnen Fryslân. De school krijgt een exemplaar van ‘Schaduw van Toet’ cadeau.
Periode: vanaf januari 2023
Bijzonderheden: auteur neemt beeldmateriaal mee op USB-stick. Digibord wordt gebruikt. Materialen: tekenpapier, pen, kleurpotloden via school. Het afnemen van meer/andere boeken is mogelijk. Ander programma is mogelijk
